Hvað kaupir maður þegar maður kaupir tónlistardisk?

Eftir að hafa í liðnum mánuði hlýtt á skýrslutökur í máli STEF gegn Istorrent ehf. og stjórnanda þess er ég ekki hissa á þeirri frétt að staðfest hafi verið með dómi þessum lögbann gegn rekstri vefsíðunnar torrent.is og fallist á skaðabótaskyldu enda var sýnt fram á í málinu að brotið var með virkum hætti gegn höfundarétti með skráarskiptum á tónlist.

 

Það er ekki neytendamál að geta tekið höfundarréttarvarin verk ófrjálsri hendi og hvorki réttur neytenda né hagsmunir að komast hjá því að greiða rétthöfum endurgjald fyrir verkin - því annars yrðu þau ekki til. Á hinn bóginn hef ég bent á ósamræmið í því að rukka aftur fyrir höfundaréttinn en ekki bara "umbúðirnar" - t.d. geisla- eða mynddiskinn - ef geisladiskurinn skemmist. Að mínu mati eiga neytendur væntanlega rétt á því að fá nýjan disk gegn lægra efnis- og e.t.v. umsýslugjaldi ef diskurinn - umbúðir tónlistar, kvikmyndar eða annars höfundarverks - skemmist. Náist ekki lausn á þessu - þarf að mínu mati að setja lög eða aðrar reglur sem tryggja þennan rétt neytenda og virkja hann.

 

Þetta er útskýrt í tveggja ára gamalli frétt á vefsíðu talsmanns neytenda undir fyrirsögninni og með eftirfarandi útdrætti:

 

Neytendur greiða oft fyrir sama afnotaréttinn

Í talhorninu í gær veltir talsmaður neytenda upp þeirri spurningu hvort réttlætanlegt er að neytendur greiði oft fyrir sama afnotaréttinn að tónlist eða mynd - og svarar neitandi og leggur til lausn. 

 

Málið er nánar rakið í pistli mínum í talhorninu daginn áður undir þessari fyrirsögn og útdrætti: 

 

Hver á þennan disk? Og hvað með lögin?

Í talhorninu veltir talsmaður neytenda fyrir sér samspili höfundaréttar og afnotaréttar neytenda og bendir á að neytendur eigi hagsmuni af - og e.t.v. rétt á - því að fá nýjan disk ef sá gamli skemmist.  

Lögbann á Torrent staðfest

Athugasemdir

[Marinó G. Njálsson, 4.2.2009 kl. 11:39]

Gísli, hvað þá með þá vitleysu að menn borgi höfundarréttargjald af tómum geisladiskum, af því að maður gæti hugsanlega notað þá til að skrifa á þá höfundarréttarvarið efni.  Þetta er svo arfavitlaust.  Auk þess er ósamræmið í skattlagningunni mikið.  Af hverju er þá ekki sett hföundarréttargjald á tölvur, minnislykla, ljósritunarpappír, málningu, penna og margt fleira.  Það er hægt að nota þetta allt itl að brjóta höfundarrétt.

Það er ekkert sem bannar mér að brenna geisladisk með uppáhaldslögunum mínum, ef ég hef greitt fyrir tónlistina.  Af hverju á ég þá að borga fyrir það í verði geisladisksins? Einnig er það eðlileg varúðarráðstöfun að taka afrit af frumeintakinu og nota afritið, en geyma frumeintakið á öruggum stað, t.d. þegar maður er mikið að þvælast með disk.  Af hverju þessi sérstaka skattheimta af tölvufólki í nafni höfundarréttar á tónlist?  Og af hverju er það bara STEF sem fær þessar tekjur?  Er það vegna sérlegs áhuga fyrrverandi dómsmálaráðherra á tónlist?

Það þarf að taka þessi lög í gegn og færa þau til nútímans. 

[Nýi Jón Jónsson ehf, 4.2.2009 kl. 12:51]

Þetta mál er fáránlegt með öllu og ég vona að þetta verði kært til hæstaréttar og Svavari verið dæmdar bætur og málskostnaður felldur á SMÁÍS.

[Ingibjörg Hinriksdóttir, 4.2.2009 kl. 19:45]

Áhugaverð grein hjá þér

[Gísli Tryggvason, 6.2.2009 kl. 00:03]

Takk; þetta finnst mér réttmæt ábending Marinó en hún lýtur þó að stjórnvöldum eins og þú áréttar. Stjórnvöld hafa, sem sagt, ákveðið að skattleggja neytendur til að bæta höfundarétthöfum með þessum hætti algengan skaða - áður fyrr a.m.k.  Mín endurtekna ábending laut að höfundarétthöfum sem ég notaði þeirra eigin- réttmætu - röksemd um að um sé að ræða eignarrétt sem ekki megi ; með sama hætti á aðeins að greiða einu sinni fyrir afnotaréttinn af þeirri eign höfundanna - en ekki aftur ef umbúðirnar, diskurinn, skemmast.

Sömuleiðis árétta ég við Einar Bergmund að um er að ræða skattlagningu til að bæta hugsanlegt tjón - en ekki refsing fyrir væntanlegan glæp.